Ne ve Nasıl: Görsel Kültür

Günümüzde evimizin fotoğrafını, uydudan ya da manyetik görüntüsünü bir

şekilde elde edebiliriz ve bu fotoğraf üzerinde dijital olarak bir takım oynamalar

yapabiliriz. Günümüzde sahte ve yönlendirilmiş bir çok görüntü, bir çok şekilde

karşımıza çıkmaktadır. Gökyüzünün rengi değiştirilebilir, Bodrum'un barları 

Ankara'ya yerleştirilebilir, bir çok insanın gözü önünde örneğin televizyonda yan

yana gelmesi imkansız görüntüler bir araya getirilebilir. Diğer taraftan askerlerin

kağıt üzerindeki ki eğitimi bir savaş esnasında pratiğe dökmeleri, bir görsel

gerçekliği ortaya koymaktadır. Bu görsel kültürdür. Görsel kültür hayatın bir

parçası değil kendisidir.

Çağdaş kültürlerde, görsel olarak edinilen bilgilerin sağlığı ve bir çalışma alanı

olarak gereksinim duyulan görsel kültürün ineelenme yetisi arasında büyük bir

ayrılık vardır. Görsel kültür, görsel teknoloji ile yüz yüze olan tüketici tarafından

anlamlandırılacak ya da haz duyulacak bilgiyle, görsel olayla ilgilidir. Görsel

teknoloji ise, yağlı boya tablodan televizyona ve internete zengin bir doğal vizyon

oluşturmak ya da bakmak için kullanılan bir tasarım aracıdır. Verilen görüntü

bileşenlerinin, kültürel kabullenme yoluyla bütünleşerek oluşturduğu görüntü çoğu

zaman eleştiri almaktadır. Görsel kültürde görülen her şey

insan tarafından üretilmiştir.

İşlevsel amaç; Tasarım

Görsel kültürde görsellik fikri işlevsel ya da iletici özellikler taşıyabilir.

Gözlemlediğimiz işlevsel amaç taşıyan görüntüler tasarım olarak tanımlanabilir.

Bundan dolayı grafik tasarım işlevsel bir amaç taşımaktadır. Genelde sanat

kavramı ya da güzel sanatlar kavramı altında yer alan çalışmalar işlevsel bir niyet

içermektedir. Louis Sullivan 19. yy sonlarında modem tasarımda ilk olarakform

fonksiyon ilişkisi fikrini ortaya atan kişidir. Form fonksiyon

ilişkisinin anlamı nesnenin formu ya da görüntüsünün ikincil bir amaç ya da

işlevsel bir amaç taşımasıdır. Bu güzellik gerektirmez. Bu nedenlerle görsellik

görsel kültürde basit bir görünüş değil aynı zamanda fonksiyonel amaç taşıyan bir

tanım olarak algılanmalıdır.

Estetik amaç; Sanat

Görsel kültürde görsel ürünler bazı estetik etkileri de amaçlayabilir. Estetik

sözcüğü özünde güzellik fikrini de barındırmaktadır. Bir çok tasarım örneğinde

ürünün nesnel fonksiyonun yanında nasıl göründüğü de önem taşımaktadır. Moda

tekstil, seramik gibi tasarım konularında güzellik amacı ön planda tutulabilir.

Kaynak:

Onursoy, S. (2003) Görsel kültür bağlamında görsel okuryazarlık. Kurgu, 20, 75-85
(Bir bölümü aynen alınmıştır)